بتن ریزی سقف‌های پروژه به دو صورت، به کمک پمپ یا تاور کرین بسته به موقعیت مکانی و زمانی کار ریخته می‌شد. به منظور جلوگیری از تغییرات در ضخامت سقف بتن ریزی شده که باعث وارد آمدن بار مرده اضافی یا کمبود مقاومت بتن به جهت کمبود حجم آن شده و ایجاد سطح یکنواخت در سطح کف سازه در حین بتن ریزی، همواره ارتفاع تمامی نقاط بتن ریزی شده کنترل میشود.
در مرحله اجرای تخته ماله دوم روی سطح بتن، به منظور اجرای سطحی یکنواخت و بدون ترک، باید ترتیبی فراهم آورد تا سطح بتن از رفت و آمد مربوط به این کار آسیب ظاهری نبیند. از دیگر مراحل بسیار مهم بتن ریزی، مراحل آغازین و پایانی عملیات بتن ریزی است در مرحله آغاز عملیات بتن ریزی باید شرایطی فراهم آورد تا لوله‌های پمپاژ بت، آماده انتقال بتن شود.
بدین منظور در ابتدا با توجه به شرایط محیط مانند درجه حرارت محیط و… طرح اختلاط خاصی از آب و سیمان توسط پمپ بتن، در داخل لوله‌ها جریان می‌یابد.
اما باید توجه داشت که این دوغاب سیمان یه هیچ وجه اجازه ورود به سطح بتن ریزی را ندارد و باید به نحوی از محیط عملیات خارج شود.
از جمله موارد حفاظت محیطی بتن، جلوگیری از وزش باد در محوطه بتن ریزی شده است. زیرا که خود عامل تبخیر غیر طبیعی رطوبت بتن بوده و موجب ایجاد ترک میشود. با محصور کردن اطراف محل بتن ریزی با پوشش مناسب علاوه بر حفاظت محیطی بتن، محیط کار از بقیه محیط جدا شده و ایمنی کارکنان و محیط اطراف منطقه عملیات بتن ریزی نیز تا حد مطلوبی تامین میشود. با توجه به سطح بسیار زیاد بتن ریزی در هر سقف، حدود ۹۰۰ متر مربع نیاز است که در هر مرحله لوله‌های پمپ بتن در حین بتن ریزی باز شده و در مسیر جدید مجدداً بسته شود. انتخاب محل انجام این کار، به نحوی است که مراحل انجام کار کمتر شده و آسیب کمتری به محیط عملیات بتن ریزی برسد. در عین حال هماهنگی بین پمپ محل و محل لوله کشی از مسائلی بوده که قبل از انجام عملیات بتن ریزی نیاز به برنامه ریزی دارد.
مراحل بتن ریزی
- کنترل نحوه بستن آرماتورها
- كنترل قطر، تعداد و فاصله آرماتورها
- لقمه گذاری زیر و کنار آرماتورها
- تمیزی سطح بتن مگر، قالب‌ها و میلگردها
- كنترل فواصل محور تا محور
- كنترل ابعاد، فونداسیون و شناژ
- كنترل قائم بودن انكر بولت‌ها
- كنترل فاصله انكر بولت‌ها
- كنترل تراز روی بتن
بتن ریزی سقف تیرچه بلوک:
کنترل هایی که یک مهندس ناظر بایستی قبل از بتن ریزی سقف تیرچه بلوک انجام شود، عبارتند از:
کنترل تعداد آرماتورهای سراسری تیر مطابق نقشه
کنترل فاصله آرماتورهای طولی از یکدیگر
کنترل رعایت فاصله بینابینی خاموت های تیر
کنترل اجرای اولین خاموت تیر در بر ستون (طبق آیین نامه حداکثر ۶ سانتیمتر است)
کنترل خیز منفی سقف تیرچه بلوک
کنترل عدم وجود شن و ماسه و فوم و … در قالب ها
کنترل اجرای ادکا برای هر تیرچه
کنترل اجرای کلاف عرضی (میلگردهای طولی و عرضی)
کنترل فاصله بینابینی شمع های زیر سقف (طبق تجربه حداکثر ۸۰ سانتیمتر)
کنترل خیس کردن بلوک سقف تیرچه بلوک هنگام بتن ریزی
کنترل رعایت کاور تیرهای بتنی
کنترل رعایت آرماتورهای تقویتی تیر
کنترل رعایت آرماتورهای حرارتی و تقویتی دال سقف (فاصله بینابینی و صاف بودن اجرا)
اجرا کردن خاموت های ستون در محل فصل مشترک تیر به ستون (مهم)
کنترل ته بسته بودن بلوک سیمانی یا بتنی در محل هایی که احتمال ورود بتن به داخل آن وجود دارد مثل محل تماس با تیرها
بتن ریزی عرشه فولادی :
بر طبق ضوابط مبحث دهم مقررات ملی ساختمان، حداقل ضخامت بتن بر روی گام فوقانی ورق عرشه فولادی در حدود ۵ سانتیمتر می باشد. هر چند که در عمل ۶ سانتیمتر نتیجه مطلوب تری حاصل شده است، اما بتن ریزی کمتر از ۵ سانتیمتر در افزایش لرزش سقف موثر است .
اجرای صحیح عرشه
فیکس کردن ورق با میخ و چاشنی انفجاری ، در فواصل مناسب ( برای هر متر مربع حداقل از ۲ عدد میخ و چاشنی انفجاری استفاده گردد ) و استفاده از پیچ های خودکار در محلهای مورد نیاز ، نیز در کاهش لرزش سقف کمک میکند .
نکات کلیدی کنترل بتن ریزی سقف :
- کنترل تعداد آرماتورهای سراسری تیر مطابق نقشه
- کنترل فاصله آرماتورهای طولی از هم
- کنترل رعایت فاصله بینابینی خاموت‌های تیر
- کنترل اجرای اولین خاموت تیر در بر ستون (طبق آیین نامه، حداکثر ۶ سانتیمتر است)
- کنترل خیز منفی سقف تیرچه بلوک
- کنترل عدم وجود شن و ماسه و فوم و … در قالب‌ها
- کنترل اجرای ادکا برای هر تیرچه
- کنترل اجرای کلاف عرضی (میلگردهای طولی و عرضی ژوئن)
- کنترل فاصله بینابینی شمع‌های زیر سقف (طبق تجربه حداکثر ۸۰ سانتیمتر)
- کنترل خیس کردن بلوک سقف تیرچه بلوک هنگام بتن ریزی
- کنترل رعایت کاور تیرهای بتنی
- کنترل رعایت آرماتورهای تقویتی تیر
- کنترل رعایت آرماتورهای حرارتی و تقویتی دال سقف (فاصله بینابینی و صاف بودن اجرا)
- اجرا کردن خاموت‌های ستون در محل فصل مشترک تیر به ستون
- کنترل ته بسته بودن بلوک سیمانی یا بتنی
بتنريزي دالها :
بتنريزي دالها نياز به تمهيدات خاص به شرح زير دارد :
1. درصورتي كه سطح دال وسيع است، ابتدا بايد راه‌هاي دسترس عبور فرغون يا وسايل حمل بتن و افراد را ايجاد نمود. بدين منظور مي‌توان با استفاده از تخته‌هاي محكم مسير عبور را برقرار كرد. شكل 1 ، روش انتقال بتن با استفاده از راه‌هاي دسترس را نشان مي‌دهد.
2. بتن بايد در نزديكترين محل نهايي خود ريخته شود، زيرا جابجايي بتن در قالب باعث جداشدگي ذرات مي‌شود (شكل 2). در صورت نياز به جابجايي، بايد توده بتن به صورت يكجا حركت داده شود. براي اين كار مي‌توان از يك وسيله پارويي شكل استفاده نمود و بتن را بصورت توده‌اي حركت داد. از پرتاب كردن بتن با وسايلي مانند بيل از نقطه‌اي به نقطه ديگر اكيداً خودداري گردد.
همچنين بايد سعي شود در ريختن بتن با جام تا حد امكان آن را به قالب و يا سطح بتنريزي نزديك كرد تا موجب جداشدگي و يا اعمال ضربه به قالب و ميلگردها نشود (شکل 3 در فصل پنجم).
3. بتنريزي بايد در جلو لايه قبلي بتن انجام شود و نبايد در انتهاي لايه قبلي بتنريزي شود. روش صحيح و ناصحيح عمليات درشكل 3 نشان داده شده است. در روش صحيح، بتن درون فرغون در جلو بتن قبلي ريخته مي‌شود، اما در روش ناصحيح با گذاشتن يك سكو بر روي بتن قبلي، بتن جديد ريخته شده است. اين عمل باعث جداشدگي اجزاي بتن مي‌گردد.
4. بتنريزي روي سطوح شيبء‌‌دار، از پائين شيب شروع مي‌شود و به تدريج به سمت بالا رفته و خاتمه مي يابد. لازم است براي اين نوع بتنريزي، از بتني با رواني يا اسلامپ كم (حدود 50 ميليمتر) استفاده گردد.
همچنين كاهش سرعت بتنريزي نيز مي‌تواند در اين خصوص موثر باشد. در شكل 4 اين عمليات بصورت صحيح و ناصحيح نشان داده شده است.
