یکی از مهمترین مولفه‌هایی که مبین مقاومت خاک است، میزان تراکم آن است. از آنجایی که بستر اکثر سازه‌های عمرانی اعم از ساختمان‌ها، سدها، راه‌ها، فرودگاه‌ها و بسیاری از موارد دیگر، خاک است، اهمیت مقاومت و میزان ظرفیت باربری آن نمود پیدا می‌کند. یکی از متداول‌ترین شیوه‌ها برای بالا بردن ظرفیت باربری خاک،متراکم نمودن آن بوده که توسط روش‌های گوناگونی قابل اجرا هستند.
در این خصوص می‌توان به مواردی همچون بارگذاری استاتیکی، غلتک‌زنی، وزنه‌های کوبشی، زهکشی عمقی، عبور ماشین آلات و غیره اشاره کرد که همگی متصرف زمان و هزینه بالا بوده و هر یک محدودیتی را در نوع اجرا دارا هستند. بدین منظور اخیراً روش نوینی مطرح شده که در جهت کاهش مشکلات و محدودیت‌های روش‌های قبل مورد استفاده قرار گیرد. این طرح، متراکم نمودن خاک توسط انفجارهای زیر سطحی کاملاً کنترل و طراحی شده در عمق خاک است.
برای این عمل گمانه‌هایی با عمق و فواصل معین، طبق یک الگوی طراحی شده بسته به نوع خاک، نوع مواد منفجره، میزان تراکم اولیه و مورد انتظار خاک، شرایط محیطی، سازه‌های مجاور و کنترل ارتعاشات ناشی از انفجارات حفر می‌شود. سپس عمل تعبیه مواد منفجره در عمق یا اعماقی از گمانه‌ها که خرج گذاری یا شارژ نمودن نام دارد، انجام می‌پذیرد. پس از آن به منظور محبوس نمودن موج انفجار و افزایش تأثیر تراکم بر روی خاک، درپوشی برای گمانه نصب می‌شود و در آخر عمل انفجار صورت می‌پذیرد. به دلیل پیچیدگی ماهیت دینامیکی فشار ناشی از انفجار و تأثیر آن روی خاک اطراف، بر خلاف تلاش‌های محققین به منظور تعریف و ارائه پارامترهای مختلف مرتبط با انفجار، هنوز ابهاماتی در مورد خصوصیات دقیق آنها وجود دارد که این امر مهندسین را مستلزم تحقیق و مطالعه بیشتری در این زمینه می‌کند.
اکثر مطالعاتی که تا به امروز در رابطه با انفجار انجام شده است به اثرات مخرب این پدیده پرداخته‌اند و کمتر کسی تاثیر مثبت انفجار و بهره‌برداری از آن، جهت بهبود شرایط خاک را مورد بررسی قرار داده است. در روش انفجار تنش‌های برشی حاصل از انفجار مواد منفجره در سطح یا در عمق خاک می‌تواند موجب تراکم خاک‌های ماسه‌ای،شن‌ها و سنگریزه‌های سست و غیر متراکم شود.
در خاک‌های اشباع انفجار موجب بالا رفتن فشار آب منفذی شده و ممکن است باعث ایجاد پدیده روانگرایی شود در چنین شرایطی نصب زهکش‌های قائم موجب کاهش فشار آب منفذی و افزایش تاثیر موج‌های انفجاری در جهت متراکم ساختن خاک می‌شود. در صورت استفاده از روش انفجار لازم است که به وضعیت سازه‌های مجاور با محل انفجار توجه داشت و به گونه‌ای عمل نمود که روی سازه‌های مذکور تاثیر منفی ایجاد نشود.
مصالح دانه‌ای متخلخل و سست به وسیله‌ی عملیات انفجاری نیز قابل متراکم ساختن هستند. تراکم توسط انفجار شامل انفجار خرج‌های متعددی بوده که در چال‌های قائم به فواصل ۳ تا ۶ متر از هم دیگر جاگذاری می‌شود. چال‌ها معمولاً در فواصل ۵ تا ۱۵متری تعبیه شده و قبل از انفجار دهانه‌ی آنها مسدود می‌شود. انفجار مؤثرترین روش جهت تراکم ماسه‌های متخلخلی است که دارای کمتر از ۲۰ درصد لای و ۵ درصد رس است. حتی مقدار کمی رس یا رگه‌های باریکی از رس می‌تواند مقدار قابل ملاحظه‌ای تاثیر انفجار را کاهش دهد. انفجار در خاک‌های خشک کاملاً مؤثر است.
